Antennes
Mei 2011 Experiment met eindgevoede halve golf antennes en een multiband type.
Ik was op zoek
naar een onopvallende antenne die ik ook op de vakantie zou kunnen gebruiken.
Na enig speurwerk kwam ik deze antennes tegen die door meerdere merken ook
commercieel verkocht worden maar deze zijn of te duur of niet bestand tegen iets
meer vermogen.
en ik dacht dat moet ik zelf ook kunnen maken, dus op internet van alles bij
elkaar gezocht en toen kwam ik de volgende tekening tegen,
nou dat was een duidelijke tekening waar ik mee aan de gang gegaan ben.
Ik heb onderdelen besteld die ik dacht nodig te hebben en heb de volgende creatie in elkaar gefabriekt.
Het oog wil ook wat dus een net waterdicht kastje er omheen en bijna 10 Mtr. draad eraan en het werkte, hierna heb ik het geheel nog wel vastgelijmd in het kastje en nagemeten en afgesteld op de 20 Mtr. band met een MFJ analizer, maar het werkt echt goed eigenlijk beter nog als mijn Eco welke ik hieronder beschrijf.
Door mijn goede ervaringen met deze 20 Mtr.
eindgevoede halve golf antenne ook wel aangeduid als EFHW oftewel End fed Half
Wave, wilde ik er ook een paar maken voor andere freq. wat voor mij betekend de
10 en de 40 Mtr.
Dus aan de slag maar weer en ik kwam achter een ruwe formule waar je van uit
kunt gaan bij het bouwen en die was als volgt:
De straler lengte is een halve golf van de
gebruikte freq.
De C is ongeveer gelijk aan de meters in de freq., dus 20 Mtr. is 20pF, 40 Mtr.
40pF enz. je kunt de c maken van een stuk coax.
De spoel L is ongeveer 1/4 van de meters in de freq. , dus 5uH voor 20 Mtr. ,
10uH voor 40 Mtr. enz.
En als je hier van uit gaat dan kom je een heel eind, zo heb ik dus ook een voor 40 Mtr. en een voor 10 Mtr. gemaakt, welke respectievelijk ongeveer 20 en 5 Mtr. straler hebben.
Als je hiermee gaat beginnen dan zijn een analizer en een goede LC meter van groot belang, want meten is weten heb ik altijd geleerd en dat klopt ook wel vaak.
Ik heb ook met deze antennes getest en
goede resultaten behaald, ik heb ze ook alle drie tegelijk in de mast gehangen en
kunnen vergelijken met mijn Eco 4 bands antenne,
waar deze halve golf monobanders het ruim wonnen van mijn Eco.
Toen ik hier mee bezig was kwam ik ook een multiband versie tegen die ik ook wilde maken dus weer op internet gezocht en daar kwam ik de volgende info tegen:
Ook dit was voor mij duidelijk dus weer aan de gang gegaan waar het volgende kastje uitkwam.
Ik was er ondertussen achter dat voor deze multiband versie een verlengspoel nodig was en ook die heb ik gemaakt gewoon ongeveer 6Mtr. gelakt koperdraad van 1mm strak tegen elkaar aan gewonden op een 3/4 e hostalietbuis, dat zijn ongeveer 93 Windingen en dan heb je ongeveer 35uH wat goed is, hieronder een foto van de spoel.
Toen ik dit klaar had moest ik de
straler lengte aan gaan passen dus eerst de 20 Mtr. afgestemd zonder de
verlengspoel er aan en dat resulteerde in ongeveer 10 Mtr draad.
Hierna de verlengspoel er aangemaakt met nog een stuk draad er achter wat na
veel meten uitkwam op ongeveer 1,70 Mtr.
Ook dit geheel weer netjes afgewerkt en in de mast gehangen en ook hiermee goede resultaten die ongeveer gelijk lagen met mijn Eco die er boven op de mast staat.
Hier een paar foto's van de complete multibander, eerst nog open en dan afgesloten.
Deze multibander werkt goed maar hij is smaller op de banden en de monoband versies zijn na een paar weken testen toch echt zeker 3DB beter dan deze multiband versie welke het zelfde presteert als mijn Eco 4 bander, maar hij kost ook maar 1/3e van die zelfde Eco.
Conclusie.
Ik vind alle 4 de antennes goed dus is
mijn experiment geslaagd al moet ik zeggen dat ik de multibander weer uit de
mast gehaald heb omdat ik die voor de vakantie ga gebruiken daar is die perfect
voor samen met een gfk mast van 12,5 Mtr. ben je dan binnen een half uur qrv op
3 banden en je hebt geen tuner nodig dus een ideale vakantie antenne.
zelf heb ik de eindgevoede halve golf mono band antennes voor 10, 20 en 40Mtr.
nog steeds in mijn mast hangen en ik werk er snel mee, gewoon een 4 standen
schakelaar
en ik heb ook al weer enkele firsts gewerkt vooral op 20 Mtr.
deze endfed antennes zijn voor mij op deze locatie ideaal ze zijn bijna niet
zichtbaar en ik heb ook nog geen last gehad van instraling of terugwerking.
de 10 en 20 Mtr. hangen verticaal en de 40 Mtr. hangt diagonaal van de top van
mijn mast naar de achterdeur.
Ik hoor ook amateurs die zeggen dat deze Endfed antennes niet goed zouden
werken, maar hoe komt het dan dat ik nu op 20Mtr. wel Japan en Australië en
Nieuw Zeeland kan werken en op 40 Mtr. zelfs Brazil en Chili terwijl die
zelfde amateurs zeggen dat er geen condities zijn, beetje raar en het riekt naar
jaloezie omdat zij het niet kunnen zonder een dikke lineair of hele grote
antennes met ook dezelfde grote tuners er tussen, met deze Endfed antennes heeft
u geen tuner nodig en geen Lineair om deze verbindingen te maken, gewoon een set
en een afgestemde halve golf draad antenne.
EN DIT WERKT DUS WEL DEGELIJK!!!
Hier onder wat nieuwe foto's met een kleine uitleg.
Ok eerst even wat uitleg over mijn mast.
Het is een bestaande lichtmast die ze in de bouw ook gebruiken, alleen zit er
nogal wat kwaliteits verschil tussen deze masten, de mast die ik heb is er een
van een zwaarder type de Handlier is dan ook goed voor 1200 Kg. de meeste masten
zijn ook gemaakt van 2x 6Mtr kokerbuis daar waar deze van 2x 7Mtr. koker is
voorzien waar ik ook nog een steigerbuis van 7 Mtr. bovenin gestoken heb waarop
de antennes staan, waarmee het geheel ruim op 18 Mtr. hoogte staat
De endfed antennes zitten er in maar zijn niet zichtbaar op de foto's.
Eerst heb ik 60cm wit zand gemengd met portlandcement aangebracht waarna er een
terras betegeld kon worden ter grote van de voet wat volgens mij ongeveer 2 bij
2Mtr was. dat heeft eerst zo een paar maanden achter in de tuin gelegen waarna
ik de mast er op heb geplaatst.
Als tegengewicht adviseerden ze mij om ongeveer 300Kg. op de mastvoet te zetten maar ik heb er 20 oude stoepranden van minstens 60Kg. p/st plus nog eens een dikke 100 gewone stoeptegels opgelegd en het geheel opgevuld met zwarte grond en ook de zijkanten aangevuld zodat er een berg ontstond waar we planten tegenaan konden laten groeien.
Het totale gewicht schat ik op 1,5 Ton dus
1500 Kg. deze mast staat als een huis, ook met de beruchte storm van juni 2010
toen de bomen achter de mast omknakten als luciferhoutjes en de mast nog
volledig uitgedraaid stond is alles heel gebleven.
alhoewel mijn dipool was gebroken door een omvallende boom die de mast net
gemist had.
Ook moet ik een correctie aanbrengen ik zeg dat ik dit zelf gedaan heb maar daar is mijn gestel niet op gebouwd dus heb ik het zware werk laten doen door enkele hele goede vrienden en het bestraten is door een stratenmaker gedaan omdat het perse vlak moest zijn, dit moest ik wel even melden anders had ik deze mensen tekort gedaan en dat wil ik niet op mijn geweten hebben.
Op deze laatste foto heb ik de 10 en de 40
Mtr. Endfed weggehaald, je ziet nu als je goed kijkt van links naar rechts.
Linksboven de oude Eco 4 bander in het midden de diamond x700 voor 2 Mtr. en
70Cm, deze is ruim 7 Mtr lang.
en rechtsboven staat mijn zelfbouw J antenne die ik hieronder ergens beschrijf.
Er onder links hangt de 20 Mtr. halve golf eindgevoede antenne en rechts onder
hangt mijn dipool van 2x 20Mtr gevoed met 300 Ohm kippenladder.
André Oosterbaan (PD2AFO) April 2007
Mijn ervaringen met de Eco 70 AVT4 verticaal trap 10-15-20-40Mtr. Incl. charged radials.
Specificaties:
Eco 70 AVT4 10-15-20-40Mtr.
Impedance: 50 Ohm.
Vermogen 2 Kw.
Met radialen 500 W in SSB.
Traps: 2
SWR: 1: 1.3
Gewicht 4500 gr.
Lengte: 6.50 Mtr.
Ik heb de antenne besteld
en opgehaald in Duitsland.
Naar huis terug gereden en meteen de antenne uit de degelijke doos gehaald
waarbij opviel dat de antenne goed verpakt was, de radialen werden apart bij
geleverd in 2 verpakkingen, één waarin de radialen zaten voor 10-15 en 20 Mtr.
en de radiaal voor 40 Mtr zat apart verpakt.
Alles naast elkaar neergelegd om te kunnen overzien en toen zag ik dat de
beschrijving niet voor deze antenne was maar voor een model waar ook de 80 Mtr.
band op zit, het verschil is een trap en deze is een meter langer.
Even goed naar de tekening gekeken en gezien dat de antennes in wezen gelijk aan
elkaar zijn dus meteen maar in elkaar gezet.
De beschrijving is verder wel duidelijk en makkelijk te lezen
Het in elkaar zetten van de
gehele antenne was binnen een half uur gedaan maar toen heb ik ook nog alle
verbindingen in de zelfvulkaniserende tape gedraaid die ik van een collega OM
gekregen had.
De antenne is goed handelbaar en het was dan ook geen probleem om hem boven mijn
hoofd op een standpijp te bevestigen zodat de antenne nu op 4 meter boven de
grond opgesteld staat.
Ook bij de radialen zat een duidelijke en simpele beschrijving over hoe deze in
elkaar steken en deze kunnen zo in de basis van de antenne geschroefd worden er
zaten bij de radialen voor 10-15 en 20 Mtr een paar bevestiging bouten maar deze
zijn niet nodig en het is beter als je de radialen rechtstreeks in de basis
draait je kunt daar trouwens ook gewoon draad radialen aan maken.
Nu kwam het testen eerst
maar eens op de 40 mtr proberen en ja de signalen vielen niet tegen de SWR was
niet helemaal goed maar daar kom ik later op terug.
Met de manuele tuner de antenne getuned en meteen een verbinding met UR5 Ukraine
gemaakt signaal rapport was 5-9++
Maar het was intussen al bijna 01:00 uur en vrij rustig op de banden maar de
vergelijking met mijn Twinlead gevoede dipool van 2x 15,60Mtr. Kon deze antenne
goed doorstaan de signalen waren zo goed als gelijk maar beter verstaanbaar en
duidelijk minder ruis op de Vertikaal
Ik hoorde Niquaragua, Porto Rico en nog meer Zuid-Amerikaanse landen alsook
Canada.
Doorgedraaid naar de 20mtr en ook daar harde signalen die net zo hard waren als
op de dipool maar ook hier was de vertikaal beter verstaanbaar en hoorde ik
duidelijk minder ruis en dergelijke.
Ook hier was de SWR niet optimaal maar met de manuele tuner toch snel bij te
regelen.
En ook hier kom ik later op terug.
In vergelijking met mijn
zelfbouw 20mtr GP waren de signalen ook harder op deze trap antenne
Door gedraaid naar de 15 mtr band en daar was de SWR helemaal zoek waar ik later
op terug kom
Maar weer getuned met de manuele tuner en geluisterd naar ruis want er was
helemaal niets te doen op deze band .
Dan maar snel door naar de
10mtr, de SWR wederom niet optimaal en ook hier de manuele tuner maar ingezet
maar ook op deze band was helemaal niets te doen dus ook hier kon ik geen
verbinding maken.
Ik heb de antenne ook op 80 mtr getest en getuned dat ging goed al waren de
signalen hier 1 tot 2 S punten minder als op de dipool maar wel duidelijk en
goed verstaanbaar.
De radialen komen met een beschrijving van hoelang ze zouden moeten zijn dus heb ik netjes de gegeven lengtes aangehouden maar die zijn waarschijnlijk voor CW afgesteld want alleen onder in de banden kon ik zonder tuner met deze antenne werken dus ik denk dat ik de radialen allemaal in moet korten om ze midden in de band te krijgen maar dat ga ik morgen uitzoeken.
De volgende dag heb ik de radialen allemaal circa 5 cm ingekort en gemeten met een goede SWR meter zodat die nu binnen alle banden ruim onder de 1:1,5 blijft alleen de 10mtr band boven de 29 MHz moet met de tuner bijgedraaid worden een manuele tuner is hier dan aan te bevelen, dus met de radialen kun je de antenne afregelen en in de band zetten.
Nu de antenne geheel is afgeregeld voor alle banden ga ik de komende dagen proberen om verbindingen te maken met de 25 Watt die hier in Nederland zijn toegestaan voor N Amateurs voor als nog valt de antenne niet tegen met afregelen veel Amerikanen gehoord op de 20mtr band ook Libanon , Israël, Turkije en vele andere landen gehoord met voor deze tijd goede signalen die nu zelfs tot 2 S punten sterker waren als op de draad dipool
De volgende dagen heb ik
gewerkt met Rusland, Moldavië, Israël, Suriname enz. en allemaal met een goed
signaal zowel in RX als in TRX, rapporten van 5-8 tot 5-9++
In een paar maanden hierna heb ik vele verbindingen gemaakt op alle banden tot
aan Australië aan toe en ik ben heel erg tevreden over deze antenne, ik werk nu
alleen nog maar over deze verticaal en ook op 27 MHz en de tussen liggende
banden werk ik hierop al moet er dan wel getuned worden en dat bij voorkeur met
een manuele tuner.
Conclusie.
Deze 4 band antenne die
zeker gunstig geprijsd is voldoet prima, helemaal voor mensen met weinig ruimte
of mensen net als ik die bij de buren storen met HF instraling, naar het zich nu
laat aanzien is hier die storing nu verholpen en ik heb er een antenne bij die
voor DX zeker niet onder hoeft te doen voor mijn draad dipool.
Hij moet volgens de gegevens minstens 3 meter van de grond gemonteerd worden,
maar als die net boven het dak gemonteerd wordt is het een hele goede antenne
die ook nog eens weinig storing in de buurt veroorzaakt, ook met wat meer
vermogen (100 Watt) heb ik geen klachten van de buren gekregen.
Dus als u toch aan een nieuwe antenne toe bent zou ik deze antenne zeker in overweging nemen en ook voor de N amateurs in Nederland is dit de ideale antenne alle banden waar zij op uit mogen komen zitten erop.
April 2007 André Oosterbaan (PD2AFO)
De ECO AVT 4 4 Bands
Vertical voor 10 - 15 - 20 en 40 Mtr.
geplaatst op 6,50 Mtr. hoogte.
en nogmaals mijn ECO 4 Bands vertical waar ik de hele wereld mee werk.
En nogmaals mijn ECO 4 Bands vertical na dat ik de takken eromheen weg gesnoeid heb.
Dit is de tegen het huis geplaatste zwiepmast van 11 mtr. die verlengd is tot 14 Mtr. waar boven op de X510 voor 2 Mtr en 70 cm gemonteerd is, de links uitstaande Antenne is een Imax 2000 en rechts staat een discone waar ik ook op kan zenden voor 2 en 70, je kan ook de kippenladder omhoog zien gaan met daaraan de draaddipool van 2 x 15,60 Mtr. waar ik niet op kan zenden vanwege storing bij de buren dus gebruik ik deze als ontvangstantenne vooral voor dichtbij en voor de 80 Mtr band.
Dit is dezelfde mast vanuit een ander gezichtspunt.
Dit is dezelfde mast na dat ik de X510 heb vervangen voor een andere alles even recht gezet en de imax 200 aan de tegenovergestelde kant gezet.
Hier Volgt het J antenne bouw project .
Het is erg makkelijk om een
J antenne te maken voor 2 Meter en 70 Cm.
Toen wij er over dachten om er een te gaan maken gewoon voor de lol, hebben we
op internet het een en ander opgezocht en we werden steeds meer gegrepen door
het idee.
Met we bedoel ik Stephan PD9HVS een bevriend collega amateur en mijzelf.
Dus op een goede dag begin Oktober 2008 zijn we samen naar de plaatselijke doe het zelf keten gegaan om daar materiaal voor onze J - antenne in te kopen we wisten al wat we nodig hadden, namelijk:
1 waterleidingbuis van 12mm
koper lengte 3 Mtr.
1 T stuk koper 12 mm.
1 Knietje 12mm koper.
3 afsluit of einddoppen 12mm Koper.
En dat natuurlijk 2 x omdat we allebei een antenne wilde bouwen, daarbij kwamen dan nog wat koperen buisklemmen die ik nog op voorraad had en Stephan had nog wat Coax RG 58 met 1 PL plug eraan en een paar M5 Boutjes.
En niet geheel onbelangrijk
natuurlijk Stephan had ook een gasbrander en wat S39 vloeimiddel en lood om het
geheel in elkaar te braaien.
Toen we zeker wisten dat we alles in huis hadden om ons project tot een goed einde te kunnen brengen zijn we op een hele mooie Oktoberdag begonnen met de bouw (dit was dus de volgende dag).
We zijn toen begonnen met de 3 Meter lange 12 mm Koper buis af te zagen op de volgende maten:
1 Stuk van 151 Cm. (lange
bovenkant).
1 Stuk van 51 Cm. (Korte bovenkant).
1 stuk van 6 Cm. (Tussenstuk).
en de 91 Cm die er toen nog overbleef hebben we als onderkant gebruikt.
Alle kopse kanten werden
geschuurd en we zijn begonnen om de einddoppen erop te solderen.
Daarna het T stuk en de rest in elkaar gezet en echt, het is net zo makkelijk
als het lijkt.
Dus waren we daar zo mee klaar.
Toen hadden we de antenne
eigenlijk al af we moesten alleen nog een aansluiting maken voor de Coax en daar
hadden we die buisklemmen voor die hebben we gewoon om de buis heen gebogen
zodat de gaatjes tegenover elkaar kwamen te zitten waardoor de boutjes gestoken
konden worden.
ondertussen hadden we ook de Coax gestript en aan de kern en de mantel van die
AMP stekkers gezet, die konden om het boutje en aan de andere kant van de circa
1 meter lange kabel zat een PL plug welke we doormiddel van een koppelplug aan
een langere Coax kabel konden aansluiten.
Wel dat was allemaal nog makkelijk te doen en het was nog steeds prachtig weer, de jassen en vesten gingen al snel uit en we zaten in ons bloesje lekker in het zonnetje in de tuin te hobbyen en toen gebeurde er iets wat ik nooit had kunnen bedenken.
Stel je voor een helblauwe lucht keimooi weer, ineens vliegt er een vogel over EN DIE SCHIJT PRECIES MIDDEN OP MIJN KOP, plons ik voelde meteen dat het fout zat dus maar een zakdoek uit mijn zak gehaald en de bende opgeruimd.
Affijn daarna konden we
beginnen met het afstellen doormiddel van het op en neer bewegen van de koperen
buisklemmen die om de lange en korte bovenste buizen waren aangebracht, de kern
op de langste en de Mantel om de kortste.
dit heeft eigenlijk het langste geduurd en we kwamen er achter dat we gelijk een
mantelspoelfilter in konden bouwen door een 4 talwikkelingen om 3 vingers te
doen en deze vast te zetten onderaan het tussenstuk aan de korte kant met wat
tyrips en na een hoop gepiel kregen we toch allebei de antennes zowel op 2 Meter
als op 70 Cm. lager als 1 op 1.1 en dat vonden wij erg goed van onszelf.
Er volgen hier nog wat foto's van het eindresultaat want doordat we zo voortvarend te werk gegaan waren zijn we vergeten om tussentijdse opnames te maken.
Mooi hoor staat die litlle AFO er net voor maar Stephan is hier de Jantenne aan het afregelen terwijl ik bij de meters zit en achter het fototoestel.
Dat is hem rechts naast de BBQ.
zo mooi en makkelijk kan het zijn.
En nu met wat meer detail.
Zo word het dus aangesloten nu in close up.